Hoe zit dat nou met ionisatie, on-ionisatie en reïonisatie?
Gisteren werd bekend dat men gebruikmakend van zowel de Hubble ruimtetelescoop als de Very Large Telescope in Chili het verst verwijderde sterrenstelsel ooit heeft ontdekt, eentje met een ingewikkelde...
View ArticleVideo: de reïonisatiefase in het vroege heelal
Gisteren blogde ik over de reïonisatiefase, welke in de periode tussen 150 en 800 miljoen jaar na de oerknal zorgde voor de ontkoppeling van de protonen en electronen in het neutrale waterstof....
View ArticleDARE gaat de donkere eeuwen van het heelal bestuderen
Zo’n 380.000 jaar na de oerknal, toen het heelal genoeg was afgekoeld tot een temperatuur van 3000 K, koppelden de protonen en electronen voor het eerst tot neutraal waterstof. Vanaf dat moment werden...
View ArticleUV-straling sterren jonge Melkweg fataal voor nabije dwergstelsels
Computerberekeningen van twee sterrenkundigen – Pierre Ocvirk en Dominique Aubert, leden van het Light in the Dark Ages of the Universe (LIDAU) collectief, mmmmm… klinkt ‘spooky’ – aan de vroegste...
View ArticleVroege heelal reïoniseerde door explosieve groei zware sterrenstelsels
Gebruikmakend van gegevens die verzameld zijn met de 10 meter South Pole Telescope (SPT) zijn Oliver Zahn ( Berkeley Center for Cosmological Physics (BCCP) van de Universiteit van Californië, Berkeley)...
View ArticleVeni-beurs voor astronoom Vibor Jelić
Astronoom Vibor Jelić (Kapteyn Instituut, RuG/ ASTRON) kan de komende drie jaar zijn wetenschappelijke ideeën uitwerken dankzij een Veni-beurs van 250.000 euro van de Nederlandse Organisatie voor...
View ArticleMoment dat vroege heelal na z’n donkere eeuwen oplichtte gemeten
Sterrenkundigen zijn er in geslaagd om in het zichtbare gedeelte van het spectrum van een ver verwijderde gammaflitser een absorptielijn van neutraal waterstofgas te meten, een meting die hun in staat...
View ArticleDwergstelsels hadden flink aandeel in reïonisatie van heelal
Vlak na de oerknal was het heelal geïoniseerd: atomen bestonden niet, maar er was een zee van losse atoomkernen en elektronen. Uiteindelijk is dit gas afgekoeld, waarna de protonen en elektronen aan...
View ArticlePlanck: eerste sterren heelal ontstonden 100 miljoen jaar later dan gedacht
Vandaag zijn de definitieve artikelen en gegevens van het onderzoek gepubliceerd dat de Europese Planck sonde tussen 2009 en 2013 gedaan heeft aan de polarisatie van de kosmische...
View ArticleGroene erwt sterrenstelsels speelden wellicht een rol in de reïonisatie van...
Naast Hanny’s Voorwerp heeft de Galaxy Zoo nog een andere interessante en bij het publiek bekende ontdekking opgeleverd: de groene erwt sterrenstelsels, green peas galaxies op z’n Engels, kleine...
View ArticleALMA voor het eerst getuige van de vorming van sterrenstelsels in het vroege...
Met behulp van de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) zijn de verste wolken van sterren-vormend gas gedetecteerd die ooit in normale sterrenstelsels in het vroege heelal zijn...
View ArticleCIBER-analyse van Hubble’s infraroodfoto’s toont vroegste sterrenstelsels in...
Sterrenkundigen hebben met behulp van een nieuwe statistische methode infraroodfoto’s gemaakt met de Hubble ruimtetelescoop geanalyseerd en daarmee hebben ze een zeer gedetailleerde beschrijving kunnen...
View ArticleZwaartekrachtslenzen helpen Hubble de vroegste sterrenstelsels in beeld te...
Een internationaal team van sterrenkundigen heeft met behulp van de Hubble ruimtetelescoop een groep van 250 zeer zwakke en ver verwijderde sterrenstelsels te fotograferen, kleine sterrenstelsels die...
View ArticleHoe we meer te weten kunnen komen over het tijdperk van de reïonisatie
In de ontwikkeling van het heelal onderscheiden sterrenkundigen enkele tijdperken of periodes en eentje daarvan is het tijdperk van de reïonisatie, welke pakweg 400 miljoen jaar na de oerknal begon –...
View ArticleALMA ontdekt zuurstof op recordafstand
Een team van astronomen heeft de Atacama Large Millimeter/submillimeter Array (ALMA) ingezet om gloeiende zuurstof te detecteren in een ver sterrenstelsel, dat we zien zoals het er slechts 700 miljoen...
View ArticleEven wat berichten over het hele vroege heelal
De laatste dagen komen er nieuwsberichten tot ons over het vroege heelal – anders gezegd: over héééél lang geleden: Ten eerste is daar het bericht dat ze de verst verwijderde quasar ooit hebben...
View ArticleSignaal gedetecteerd van de eerste sterren in het heelal, 180 miljoen jaar na...
[Update 22.00 uur] Ik wijs de lezer ook op dit artikel, waarin te lezen dat dat de sterrenkundige Rennan Barkana suggereert dat onderstaande ontdekking ook wijst op het bestaan van donkere materie. Het...
View ArticleEven voorstellen: J043947.08+163415.7, de met Hubble ontdekte helderste...
Sterrenkundigen hebben met behulp van de Hubble ruimtetelecoop de helderste quasar in het vroege heelal ontdekt, voor zover nu bekend. Het gaat om J043947.08+163415.7, een quasar die de lichtkracht...
View ArticleHoe quasars ons meer vertellen over donkere materie en reïonisatie
Quasars zijn de actieve centra van een sterrenstelsels (‘active galactic nucleus’ of AGN) met een zeer hoge helderheid, meestal zeer ver verwijderd van de aarde. In 1963 werden ze voor het eerst...
View ArticleNee, de Kosmische Dageraad die EDGES in 2018 zag is niet waargenomen door SARAS
Vier jaar geleden zagen de radioantennes van EDGES in de woestijn in Australië een dip in de radiostraling afkomstig van het vroege heelal, een daling in de intensiteit die de sterrenkundigen toen...
View Article